Perspectiefnota nader beschouwd

In dit hoofdstuk wordt het meerjarenperspectief 2021-2025 toegelicht en bijgesteld aan de hand van een aantal elementen. Deze elementen worden onderstaand afzonderlijk belicht. We presenteren eerst het meerjarenperspectief van het bestaande beleid. Daarna volgen de financiële consequenties van het meerjarenprogramma. Bij het meerjarenprogramma zijn tevens een aantal nieuwe beleidsvoornemens dan wel aanpassingen van budgetten opgenomen. Daarna zal vervolgens inzicht worden verschaft in het geactualiseerde meerjarenperspectief na verwerking van alle in deze begroting gepresenteerde mutaties.

De perspectiefnota 2021 is het kaderstellende document op het gebied van beleid en financiën. De nota geeft een eerste schets van de beleids- en financiële ontwikkelingen voor de volgende begroting. Het uitgangspunt is dat alleen wordt gerapporteerd op beleidsrelevante afwijkingen.

In de perspectiefnota wordt een totaalinzicht van de meerjarenraming gegeven en bestaat uit de volgende elementen:
eerste deel

• Beleidsmatige afwijkingen ten opzichte van de huidige begroting van ieder hoofdtaakveld betreffende uitvoering en ontwikkelingen.
• Actualisatie en herprioritering meerjarenprogramma 2021-2025 , waarin opgenomen de correctie van de eerder aangekondigde extra verhoging van de OZB-tarieven.
• Overige nieuwe beleidsvoornemens betreffende het te voeren beleid voor de toekomst die geen uitstel kunnen dulden.
• Indicatieve financiële consequenties van de meicirculaire 2021 en bijstelling herverdeeleffect herijking gemeentefonds en
• Solide financieel beleid is het uitgangspunt.

tweede deel

• Financiële vertaling mutaties op basis van financiële kaderstelling 2022.
• Structurele doorwerking effecten jaarrekening 2020.
• Structurele en incidentele autonome ontwikkelingen (mee – en tegenvallers) op basis van actuele begrotingsgegevens 2021.
• Actualiteiten binnen de diverse paragrafen (bedrijfsvoering, lokale heffingen, onderhoud kapitaalgoederen, verbonden partijen, weerstandsvermogen, financiering, grondbeleid).

In de perspectiefnota wordt met deze tweedeling enerzijds inzicht gegeven in de politieke keuzes ten aanzien van het te voeren beleid voor de toekomst en anderzijds informeren we over de voortgang van de uitvoering van de lopende begroting en het actualiseren van (het inzicht in) de financiële positie van de gemeente.

Gedurende de periode van de meerjarenramingen is het loon- en prijspeil constant gehouden. Anders verwoordt wil dit zeggen dat met loon- en prijsstijgingen ná 2022 (voor zowel de uitgaven als de inkomsten) geen rekening is gehouden.

De financiële resultaten van de meicirculaire 2021 zullen wij t.z.t. middels een raadsmededeling nog ter kennis brengen aan uw raad, zodat u deze kunt betrekken bij de besluitvorming over de perspectiefnota 2021.

Het gemeentelijk beleid ligt vast in diverse beleidsdocumenten, dan wel geschiedt op basis van uitvoering van wettelijke taken. Vertrekpunt van deze perspectiefnota is gebaseerd op eerder door uw raad aanvaard beleid. De baten en lasten hiervan zijn meerjarig verwerkt in de meerjarenraming. Het huidige meerjarenperspectief na de 4e begrotingswijziging 2021 (inclusief aangenomen amendement Groene Long) is als volgt:

Het bestaande meerjarenprogramma hebben wij geactualiseerd en op onderdelen geherprioriteerd. Daarnaast zijn er een aantal nieuwe activiteiten die onzes inziens ook nog een plaats moeten krijgen in het meerjarenperspectief. Deze mutaties vloeien enerzijds voort uit besluitvorming door uw raad en anderzijds door nieuwe ontwikkelingen. Hieronder zijn in tabelvorm deze wensen/aanpassingen weergegeven.

De diverse gewijzigde activiteiten worden bij het betreffende hoofdtaakveld nader toegelicht. Hieronder worden de mutaties in tabelvorm weergegeven. Voor de specificatie van de totale financiële vertaling van het meerjarenprogramma verwijzen wij u voorts naar bijlage III.

In de Financiële verordening 2021 is geregeld dat nieuwe investeringen, waarvoor al politieke kaderstelling aanwezig is op basis van door uw raad vastgestelde beheerplannen, beleidsnotities en/of besluiten en (uitbreidings)investeringen gericht op interne bedrijfsvoering en ramingen van geringe omvang, bij de vaststelling van de begroting geautoriseerd worden. Op basis van deze criteria hebben wij de noodzakelijke en gewenste investeringen/budgetten voorzien van een A- of B-rubricering. De zgn. A-investeringen en budgetten voldoen aan de hiervoor geformuleerde criteria. Reden waarom wij uw raad voorstellen om de uitvoering van deze investeringen/budgetten voor planjaar 2021, na vaststelling van de perspectiefnota door uw raad, op te dragen aan ons college. Voor de zgn. B-investeringen zal daarentegen nog steeds afzonderlijke besluitvorming door uw raad plaatsvinden.

Binnen de kaders en spelregels van de financiële kaderstelling (zie raadsvoorstel R21.006.02) structurele en incidentele ontwikkelingen, knelpunten, afwijkingen of noodzakelijke aanpassingen in bestaand beleid door vertaalt naar de perspectiefnota. Hierdoor geeft de perspectiefnota inzicht in de voortgang van de beleidsdoelstellingen zoals opgenomen in de begroting en de beleidsontwikkelingen ingegeven door interne en externe factoren.
De perspectiefnota geeft de situatie per begin mei weer. De autonome mee- en tegenvallers over de eerste 4 maanden van 2021 en financiële consequenties voortvloeiende uit de jaarrekening 2020 hebben het volgende negatieve effect op het meerjarenperspectief.

De diverse mutaties worden bij het betreffende hoofdtaakveld nader toegelicht.

De structurele nadelen worden voor een belangrijk deel veroorzaakt door de navolgende belangrijkste afwijkingen, te weten:
nadelen:
- actualisatie en herprioritering meerjarenprogramma
- lagere cijnzen en erfpachten a.g.v. verkoop gronden
- actualisatie dekkingsreserve kapitaallasten investeringen
- loonmutaties ambtelijke organisatie (loonontwikkeling)
- bijdrage Samenwerking Kempengemeenten o.b.v. ontwerp-begroting 2022
- bijdrage Veiligheidsregio o.b.v. ontwerp-begroting 2022
- openbare verlichting doorberekening energiebelasting
- bijdrage KempenPlus o.b.v. kadernota 2022
- uitvoering wet maatschappelijke ondersteuning en jeugd met en zonder verblijf
- hogere bijdrage KempenPlus (o.b.v. voorlopige inschatting kadernota 2022)
- beheer en subsidie Groene Long
- verrekeningen grondexploitaties

Voordelen:
- correctiebijschrijvingen algemene reserve o.b.v. van het nieuwe reserve- en voorzieningenbeleid
- actualisatie rente kort en lang geld
- actualisatie afschrijvingen o.b.v. het nieuwe afschrijvingsbeleid
- opbrengst onroerende zaakbelastingen (indexering tarieven)
- actualisatie accressen en maatstaven algemene uitkering (inclusief extra uitkering voor jeugdzorg)
- vrijval stelpost lonen en prijzen
- inkomensvoorzieningen (BUIG / participatie o.b.v. actualisatie KempenPlus)
- lagere lasten kinderopvang (subsidie peuterprogramma)

In dit perspectief zijn de consequenties van de meicirculaire slechts deels (anticiperend) verwerkt. Wij verwachten dat de meicirculaire 2021 eind mei ontvangen wordt. Zodra de meicirculaire door ons doorgerekend is, zullen wij de financiële resultaten hiervan ter kennis brengen van uw raad, zodat deze betrokken kan worden bij de besluitvorming over deze perspectiefnota.

Na de hiervoor genoemde (doorlopende) activiteiten 1 t/m 3 wordt in onderstaand overzicht het geactualiseerde meerjarenperspectief gepresenteerd.

Deze mutaties zijn in hoofdstuk 4van de perspectiefnota uitgewerkt en samengevat in hoofdstuk 6. Het financiële beeld dat uit deze onderdelen samen naar voren komt is het volgende:

In dit onderdeel geven wij u een actueel beeld van de geschatte stand van de algemene reserve voor de periode 2021-2025. In dit overzicht is rekening gehouden met de voorgestelde resultaatbestemming van de jaarrekening 2020, waarbij een netto toevoeging aan de algemene reserve van € 1.216.000,- (voorlopig) voorgesteld is. Tevens is - zoals gebruikelijk - rekening gehouden met de toevoegingen en onttrekkingen aan de algemene reserve op basis van de al eerder door uw raad genomen besluiten hiertoe.

Binnen het huidige beleid is bepaald dat de ratio algemene reserve minimaal 1 (= kwalificatie voldoende) dient te zijn. De noodzakelijke omvang stijgt als gevolg van het risico van met name de waardering van de activa in verband met het herijking van het  op beperkte onderdelen toepassen van restwaardes.

Ten aanzien van de geraamde stand van de algemene reserve willen wij -met nadruk- niet onvermeld laten dat het vooralsnog geprognosticeerde resultaten betreffen. Daadwerkelijke bestedingsvoorstellen dienen steeds beoordeeld te worden aan de werkelijke gerealiseerde resultaten. In de vastgestelde nota’s weerstandsvermogen en risicomanagement, alsmede reserves en voorzieningen is bepaald dat bestedingsvoorstellen ten laste van de algemene reserve slechts zijn aan te bevelen, wanneer er middelen resteren boven de omvang van de risicoprofielen. Voor de prognose van de omvang van de algemene reserve verwijzen wij u naar bijlage IV.

Het meerjarig geprognosticeerde verloop van de algemene reserve kan dan als volgt weergegeven worden: