4.6 Sociaal Domein

Maatschappelijk effect:
Iedereen, ongeacht leeftijd, culturele achtergrond, fysieke of economische situatie, neemt als volwaardig lid deel aan de samenleving. Aan mensen voor wie zelfredzaamheid en meedoen niet vanzelfsprekend is, wordt ondersteuning geboden.

Als gemeente dragen we hier onder meer aan bij door uitvoering van de participatiewet, Wmo en jeugdwet. Daarbij werken we samen met onder andere (vrijwilligers-)organisaties in het sociaal domein, de jeugdcoach en ouderenconsulent. 

Kerngegevens

Hieronder worden de beleidsindicatoren uit de BBV-basisset gepresenteerd.

Onderstaand worden de (nieuwe) wensen voor de planperiode 2022-2026 opgesomd en toegelicht.

De Poel Netersel / D'n Anloop Hoogeloon: verduurzaming
De gemeenteraad heeft in de raadsvergadering van 4 februari 2016 besloten om de gemeentelijke gebouwen energieneutraal te (gaan) maken. Dit proces zal gefaseerd worden opgepakt waarbij in de fasering eerst de keuze zal vallen op gebouwen waar de gemeente zelf verantwoordelijk is voor de energie factuur. 

Voormalige gemeentewerf Bladel: renovatie dak
Het dak moet gerenoveerd worden.  Onderzoek wordt gedaan om op de locatie van de gemeentewerf woningen te realiseren in combinatie met een onderzoek naar het gebouw van de Heemkunde (en het huisvestingsvraagstuk t.a.v. de Heemkundekring). In afwachting hiervan kan/zal de renovatie mogelijk "on-hold" gezet worden.

Gemeenschapshuis aan de Markt
Besloten is om aan de Markt in Bladel een toekomstbestendig gemeenschapshuis te realiseren. In het dekkingsplan behorende bij de realisatie van het gemeenschapshuis aan de Markt werd rekening gehouden met vrijvallende lasten van CJG+ en van dagbesteding De Goei Plak (Kloostertuin). Na oplevering van dit gemeenschapshuis wordt dit daadwerkelijk geëffectueerd. Nu we de definitieve gunning hebben uitgesteld en een (extra) onderhandelingsperiode hebben toegevoegd aan het aanbestedingstraject is (ook) de oplevering verschoven naar 1 juli 2024. Dat betekent dat de besparing van de huur- en servicekosten van CJG en Kloostertuin niet eerder dan vanaf 1 januari 2025 kunnen worden gerealiseerd.

De navolgende verbonden partijen worden betrokken bij het realiseren van de geformuleerde doelstellingen:
• KempenPlus
• Samenwerking Kempengemeenten
• Metropoolregio Eindhoven

Brede visie sociaal domein

In het beleidskader maatschappelijke ondersteuning 2022-2025, welke de gemeenteraad op 16 december 2021 heeft vastgesteld, is vanuit de Wmo de verbinding gelegd met het brede sociaal domein. In het raadsvoorstel is echter aangegeven dat er de inhoudelijke wens ligt om aan de slag te gaan met een brede visie op het sociaal domein en een breed beleidskader sociaal domein. Het is voor zowel gemeente, samenwerkingspartners en inwoners een mooie ambitie om toe te werken naar één beleidskader sociaal domein, met daarbij één centrale toegang voor alle Bladelse inwoners (sociaal huis), waarbij met behulp van lokale medewerkers (o.a. ouderenconsulent, jeugdcoach en vrijwilligersondersteuner) optimaal gebruik wordt gemaakt van het lokale voorliggend veld. De adviesraad sociaal domein Bladel heeft eveneens geadviseerd om een breed beleidskader te formuleren: “De adviesraad benadrukt het belang van het in elkaar schuiven van de afzonderlijke domeinen en ondersteunt het initiatief daartoe.” 

In 2022 is gestart met het formuleren van een opdracht voor het uitwerken van de brede visie sociaal domein, een beleidskader sociaal domein en de vorming van het ‘sociaal huis’. In 2023 vindt de verdere uitwerking volgens het nog vast te stellen plan van aanpak plaats.

De raad heeft in zijn vergadering van 20 juni 2019 het krediet voor de realisatie van MFA Hapert gevoteerd. Oplevering zal medio 2022 plaatsvinden. Dit leidt vanaf 2023 tot hogere kapitaallasten. Deze multifunctionele accommodatie wordt ingezet voor de uitvoering van diverse specifieke taken. In 2022 zijn de sloopkosten en de afwaardering van de boekwaarde van Den Tref geraamd. Daarnaast werken de financiële consequenties van het meerjarenprogramma meerjarig door in de ramingen.

De oorlog in Oekraïne is een dramatische bladzijde in de geschiedenis die heel veel onschuldige slachtoffers kent. In de eerste plaats in het land zelf. Het menselijk leed dat er hiermee gepaard gaat blijkt onder meer uit de grote vluchtelingenstroom die op gang is gekomen. Dat laat niemand onberoerd, ook in Nederland niet, getuige de vele initiatieven die worden ontplooid. Het kabinet houdt er rekening mee dat tienduizenden vluchtelingen in Nederland opgevangen moeten worden. Daarom heeft het kabinet aan alle 25 veiligheidsregio’s, waaronder Veiligheidsregio Brabant-Zuidoost, de opdracht gegeven om samen met gemeenten voor opvangplekken voor vluchtelingen uit Oekraïne te zorgen. Deze opvang zal mogelijk geruime tijd, maanden of zelfs nog langer, duren. In afwachting van meer definitieve kostenramingen hebben wij op dit moment een eenmalig budget in 2022 geraamd om hiermee de eerste kosten op te kunnen vangen. Het kabinet heeft aangegeven dat reële compensatie van de kosten het uitgangspunt is. Op het moment dat we meer inzicht hebben op het aantal daadwerkelijk gevestigde Oekraïense vluchtelingen zullen wij t.z.t. de ramingen van de uitgaven en inkomsten daarop aanpassen.

We werken met de overige Kempengemeenten samen op verschillende beleidsterreinen. De werkzaamheden van de afdeling SK/MD hebben directe relatie met externe klanten. Dit samenwerkingsonderdeel is als directe kosten toegerekend aan de verschillende beleidsvelden, omdat ze volledig gericht zijn op de externe klant. De afdeling MD geeft namens de gemeente uitvoering aan de Wmo, Jeugdhulp, Bijzondere Bijstand, Schuldhulp, Sociaal Raadsliedenwerk, Wvggz en meldpunt zorgwekkend gedrag. De bedrijfsvoeringskosten van het onderdeel MD stijgen op basis van de ontwerpbegroting 2023 van de SK. Dit wordt veroorzaakt doordat de formatie voor CJG+ is uitgebreid om hiermee de druk op de dienstverlening op te vangen. De formatie biedt dan voldoende ruimte om de dienstverlening volgens de visie "dichtbij, in samenhang en effectief" uit te voeren. Omdat er door de extra inzet meer ruimte komt om gezinnen te begeleiden vanuit CJG+ zelf heeft dit geleid dat de specialistische jeugdhulp afneemt (zie hierna). Vanaf 2023 en verder is er daarna sprake van een stijging door doorwerking van de gekozen verdeelsleutels in combinatie met reguliere indexatie van lonen en prijzen.

Vanaf 2023 ramen we hogere baten en lasten ten behoeve van garantiebanen. We hebben een specifieke uitkering ad € 130.000,- ontvangen, waarmee  we de invoering van de Wet Inburgering bekostigen. Deze middelen hebben we hiervoor afgezonderd. De kosten voor Wmo en Jeugd zijn afgestemd op de bijgestelde ramingen van afdeling SK / Maatschappelijke Dienstverlening. De bijdragen aan het participatiebedrijf KempenPlus zijn voorts meerjarig afgestemd op de ontwerpbegroting 2023 van KempenPlus. 

Via de algemene uitkering hebben we in 2021 coronamiddelen ad € 273.000,- ontvangen. Via resultaatbestemming 2021 hebben we deze ten gunste van de exploitatie 2022 gebracht, zodat ten laste hiervan eventuele extra corona gerelateerde uitgaven gedekt kunnen worden.

Door de maatregelen van het Rijk om de verspreiding van het coronavirus te beteugelen derven veel zelfstandigen noodgedwongen inkomsten. Het kabinet wil deze groep (tijdelijk) ondersteunen, zodat zij daarna hun bedrijf kunnen voortzetten. Het kabinet kwam daarom in 2021 met de Tijdelijke overbruggingsregeling voor zelfstandig ondernemers (Tozo). Zelfstandige ondernemers met financiële problemen kunnen een beroep doen op deze voorziening, die uitgevoerd wordt door gemeenten (KempenPlus verzorgt voor ons de uitvoering). De regeling is geënt op het Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz). Het doel van de regeling is tweeledig: allereerst om te voorzien in het levensonderhoud van zelfstandigen wanneer het inkomen als gevolg van de coronacrisis tot onder het sociaal minimum daalt, en ten tweede om liquiditeitsproblemen als gevolg van de coronacrisis op te vangen. De gemeenten worden volledig financieel gecompenseerd voor de uitkerings- en uitvoeringskosten in het kader van de Tozo. In 2021 hebben wij € 574.000,- van deze middelen wegens onderbesteding terug betaald aan het Ministerie. 

Het kabinet heeft besloten om een eenmalige energietoeslag voor huishoudens met een laag inkomen ad € 800,- mogelijk te maken. Vooralsnog zijn we uit gegaan van het bedrag dat we via de algemene uitkering ontvangen en bedraagt ca € 479.000,-. In de loop van 2022 kunnen we dit bijstellen, nadat meer bekend is over hoeveel huishoudens hier aanspraak op kunnen maken.

In onderstaand overzicht wordt het totaal van de lasten en baten van sociaal domein weergegeven.