Volksgezondheid en milieu

Elke burger krijgt een gelijke kans op een gezond leven, ongeacht zijn sociaal economische status. Het leefmilieu in onze gemeente is gezond. Als gemeente willen een gezond leefmilieu en in het bijzonder de zorg voor milieu, reiniging, afvalstoffenverwijdering en riolering bevorderen en in stand houden. Uitgangspunt is dat de vervuiler betaalt.

Klimaatadaptie
Bij de vaststelling van de perspectiefnota 2022 heeft uw raad ingestemd met de formatie-uitbreiding om invulling te kunnen geven aan het uitvoeringsprogramma klimaatadaptie.  Wij stellen uw raad voor het budget voor 2022 beschikbaar te stellen. Bij de vaststelling van de begroting 2023 zijn de budgetten voor de jaren 2023 tot en met 2026 reeds beschikbaar gesteld.

omschrijving	investeringen						budgettaire lasten / baten
(bedragen x € 1.000,-)	2022	2023	2024	2025	2026	2022	2023	2024	2025	2026
formatie t.b.v. klimaatadaptie						34
totaal volkshuisvesting en milieu						34

Toelichting bijstelling budgetten

Volksgezondheid
De lasten stijgen in 2022  als gevolg van afrekeningen van enkele subsidies 2021 en een aanvullende bijdrage 2022 aan de GGD wegens uitbreiding van contracttaken RVP en een afrekening JGZ 0-4 van het aantal kinderen per 1 januari 2022. Daarnaast valt een bedrag van  € 13.000,- vrij wegens een eerder opgenomen stelpost vanuit de algemene uitkering ten behoeve van rijksvaccinatie. 

Milieubeheer
In het kader van de geluidsanering van de B-lijst woningen en eindmeldingswoningen ('saneringswoningen') zijn geluidwerende gevelmaatregelen aangeboden voor woningen gelegen in het centrum van Bladel en in het buitengebied aan o.a. de Europlaan, Bleijenhoek, Oude Provinciale weg en Neterselseweg. De geluidsanering van deze saneringswoningen is een verplichting conform de Wet geluidhinder en komt in aanmerking voor subsidie vanuit het Ministerie van I&W. In 2019 is van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de definitieve beschikking ontvangen voor een bedrag van € 109.000,- inclusief BTW. Tot en met 2021 zijn kosten gemaakt tot een bedrag van € 85.000,- waarna het restantbudget van € 24.000,- is overgeheveld naar het dienstjaar 2022, welke thans kan vrijvallen. Op basis van de in juli 2022 ontvangen definitieve subsidievaststelling is per saldo een bedrag van € 28.000,- gerestitueerd aan het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. 

Aanpak energiearmoede
We hebben van het Rijk eind 2021 een specifieke uitkering ad € 108.000,- ontvangen om hiermee de aanpak van energie-armoede te kunnen bekostigen. Deze uitkering wordt verstrekt onder voorwaarde dat deze middelen worden besteed aan ondersteuning van huishoudens (huurders en eigenaar bewoners) met een laag besteedbaar inkomen die te maken hebben met hoge energielasten als gevolg van gestegen energieprijzen in combinatie met de lagere energetische kwaliteit van de woningen. De gemeente kan de middelen die met deze beschikking beschikbaar worden gesteld gericht inzetten om deze huishoudens in een kwetsbare positie vanwege de gestegen energielasten op korte termijn te ondersteunen bij het nemen van maatregelen om de energierekening te verlagen. De besteding van deze middelen moet op 1 mei 2023 afgerond zijn. Het is niet toegestaan de middelen als financiële compensatie uit te keren. Hiervoor wordt verwezen naar hoofdtaakveld sociaal domein. Medio 2022 is voor de periode 2022 tot 31 december 2023 een aanvullende specifieke uitkering ontvangen van € 176.000,-. De eindverantwoording over de besteding van deze middelen dient uiterlijk op 15 juli 2024 plaats te vinden. 

Transitievisie Warmte / Klimaatakkoord / klimaatadaptie
Vanaf 2023 tot en met 2030 krijgen gemeenten meer uitvoeringsmiddelen voor klimaat- en energiebeleid. Om de uitvoering van het bestaande klimaatbeleid in 2022 te kunnen voortzetten, ontvangen gemeenten in 2022 een overbruggingsbudget. Dat is onvoldoende om de reeds in 2022 gewenste versnelling teweeg te brengen. Daarom worden middelen van de toekomstige uitvoeringsmiddelen naar 2022 verschoven. In het totaal wordt voor Bladel € 185.000,- beschikbaar gesteld in 2022 via de algemene uitkering (via de meicirculaire). In de perspectiefnota 2022 is al rekening gehouden met een extra formatie van 0,8 fte van € 34.000,- in 2022 (zie hiervoor). Dit betekent pro saldo additionele  budgetruimte van € 151.000,- in 2022 voor de gemeente Bladel. Ten laste hiervan hebben we € 100.000,- aangewend voor de dekking van extra subsidie duurzame energie particulieren.

Uitvoering duurzaamheid
Om de ruimtelijke kwaliteit van het landschap te verbeteren en het opwekken van duurzame energie te bevorderen is de bestaande reserve ‘ruimtelijke kwaliteit buitengebied’ verbreed en is een nieuwe reserve ‘duurzaamheid’ ingesteld. In 2022 is een bedrag van € 133.000,- ontvangen wegens leges omgevingsvergunning met betrekking tot het windpark de Pals. In afwachting van de uitkomsten van de ingestelde beroepsprocedure tegen de komst van het windpark de Pals zullen de hiermee in 2022 geraamde en samenhangende opbrengsten en uitgaven vanuit het windfonds en het landschapsfonds windpark de Pals worden voor een bedrag van € 100.000,- doorgeschoven naar 2023. De hiervoor genoemde mutaties met betrekking tot lasten en baten worden verrekend met de reserve duurzaamheid.   

Subsidieregeling duurzame energie voor particulieren
Sinds 2020 is de subsidieregeling duurzame energie voor particulieren in werking waarvoor jaarlijks een budget van € 250.000,- beschikbaar is gesteld. De subsidieregeling was/is dermate populair dat het budget in 2021 eenmalig is verhoogd met € 200.000,- om alle op dat moment ingediende subsidieaanvragen te kunnen behandelen. Het restantbudget 2021 ad € 145.000,- is overgeheveld naar het dienstjaar 2022 waardoor voor 2022 een budget van € 395.000,- beschikbaar was.   Daarnaast heeft de gemeenteraad op 16 december 2021 bij de vaststelling van subsidieverordening subsidie duurzame energie voor particulieren 2022 besloten om voornoemd budget aan te vullen met een bijdragen van € 100.000,- uit de van het Rijk nog te ontvangen decentralisatie-uitkeringen voor de jaren 2022 t/m 2024 ten behoeve van de uitvoering van het Klimaatakkoord. 

De ontwikkelingen op de (energie)markt hebben er toe geleid dat het aantal aanvragen voor subsidie duurzame energie sinds het voorjaar 2022 aanzienlijk is toegenomen. Aanvragers ontvangen een beschikking wanneer de aanvraag is goedgekeurd. Hiermee dient er feitelijk budget gereserveerd te worden voor de aanvrager. Medio 2022 is gebleken dat het op dat moment nog beschikbare budget voor subsidie duurzame energie op basis van de toegekende aanvragen voor het 1e halfjaar 2022 naar verwachting reeds zal worden overschrijden met een bedrag van circa € 60.000,-. Met een extra verhoging van het budget 2022 met € 60.000,- zullen naar verwachting alle toegekende aanvragen tot en met het 1e halfjaar 2002 kunnen worden afgewikkeld. Deze verhoging dekken we ten laste van de algemene reserve (zie bestuur).
Voor de aanvragen voor duurzame energie voor het 2e halfjaar 2022 komt vooralsnog een budget van € 100.000,- beschikbaar vanuit de uitvoeringsgelden Klimaatakkoord. Met name gelet op de huidige ontwikkelingen op de energiemarkt is het erg lastig om te voorspellen of dit subsidiebudget voldoende zal zijn voor het resterende begrotingsjaar 2022.  Dit subsidietraject zal daarom gedurende het 2e halfjaar 2022 nauwlettend worden gemonitord. Voor een verdere bijstelling van het subsidieplafond en/of subsidiebudget zal uw raad, indien nodig, in het vierde kwartaal nader op de hoogte worden gesteld. 

Ongediertebestrijding
Middels mededeling R19.157 d.d. 5 november 2019 hebben wij uw raad nader geïnformeerd over de aanpak van de bestrijding van de eikenprocessierups in de komende drie jaren met als doel om vanaf 2023 het aantal nesten te verminderen met 50% en het aantal meldingen tot maximaal 50 terug te brengen. De kosten van de voorgestelde gecombineerde aanpak van de bestrijding van de eikenprocessierups werden geraamd op € 141.000,- per jaar voor de jaren 2020 t/m 2022. De bestrijding in de jaren 2020 en 2021 hebben een zodanig effect gehad dat de kosten van ongediertebestrijding in 2022 naar verwachting beperkt zullen blijven tot een bedrag van circa € 40.000,-. Het resterende budget van € 100.000,- hebben wij toegevoegd aan de huidige budgetten 2023-2026 voor ongediertebestrijding zodat voor deze periode een jaarlijks extra budget van € 25.000,- beschikbaar is.   

Afvalinzameling
Met betrekking tot afvalinzameling is in 2022 sprake van de volgende financiële mutaties:
•    hogere toerekening apparaatskosten: € 7.000,-
•    hogere kosten en lagere opbrengsten PMD: € 41.000,-
•    hogere opbrengsten oud papier: € 70.000,-
•    hogere opbrengsten kledinginzameling: € 30.000,-
•    rentelasten aankoop grond grondstoffencentrum: € 21.000,-
Als gevolg van deze financiële mutaties zal een positief saldo van circa € 31.000,- ten gunste van de voorziening egalisatie afvalstoffenheffing worden gebracht. 

Riolering en waterzuivering
Van Waterschap de Dommel is een bijdrage van € 17.000,- ontvangen voor de ondersteuning door de gemeente in de kosten van een onderzoek naar de waterkwaliteit. Rekening houdend met overige financiële mutaties zal per saldo een bedrag van circa € 16.000,- ten gunste van de voorziening riolering worden gebracht. 

De autonome ontwikkelingen voor het bestaande beleid hebben pro saldo het navolgende verloop:

omschrijving	i/s		budgettaire lasten / baten
(bedragen x € 1.000,-)		2022		2023		2024		2025		2026
diverse structurele mutaties	s	v	87	n	-16	n	-16	n	-12	n	-12
diverse incidentele mutaties	i	n	-82	n	-100
mutaties volksgezondheid		v	5	n	-116	n	-16	n	-12	n	-12
(- = nadeel en + = voordeel)

Niet van toepassing.

Na de hiervoor genoemde (doorlopende) activiteiten volgt in onderstaand overzicht “Wat het mag kosten?”

Bedragen x € 1.000,-	raming 2022		raming 2023		raming 2024		raming 2025		raming 2026
Lasten
bestaand beleid	n	-195	n	-241	n	-16	n	-12	n	-12
meerjarenprogramma 2022-2026	v	34
Totaal Lasten	n	-161	n	-241	n	-16	n	-12	n	-12
Baten
bestaand beleid	v	199	v	125
meerjarenprogramma 2022-2026
Totaal baten	v	199	v	125
Exploitatieresultaat	v	38	n	-116	n	-16	n	-12	n	-12
Mutaties reserves
Saldo mutaties meerjarenbegroting	v	38	n	-116	n	-16	n	-12	n	-12
(- = nadeel en + = voordeel)