3.8. Volksgezondheid en milieu

Elke burger krijgt een gelijke kans op een gezond leven, ongeacht zijn sociaal economische status. Het leefmilieu in onze gemeente is gezond. Als gemeente willen een gezond leefmilieu en in het bijzonder de zorg voor milieu, reiniging, afvalstoffenverwijdering en riolering bevorderen en in stand houden. Uitgangspunt is dat de vervuiler betaalt.

Toelichting meerjarenprogramma

Regulier | Uitvoering GRP 
Op basis van het vigerende beleid worden de geplande investeringen voor 2029 toegevoegd aan de planperiode. Tevens wordt dekking vanuit de rioolheffingen geactualiseerd. 

Regulier | Aankoop twee percelen langs de Gagelvelden
In het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) is als speerpunt benoemd dat we anticiperen op klimaatverandering. Zodoende is er jaarlijks een investeringskrediet beschikbaar voor het treffen van klimaatmaatrege-len en het aanleggen van waterrobuuste structuren. 

Dit is een opgave boven de wettelijke watertaken. Deze doelstelling is opnieuw bekrachtigd bij de vaststelling van de Kadernota Klimaatadaptatie. Er is onvoldoende ruimte in de openbare ruimte om 60 mm regenwater te bergen binnen het bestaand stedelijk gebied van Casteren.

Er is ruimte gevonden op twee percelen langs de Gagelvelden om regenwater te bergen en infiltreren in klimaatbuffers. Door vanuit het budget voor klimaatmaatregelen een bedrag van € 52.000,- te activeren en beschikbaar te stellen voor grondaankoop, kan een deel van perceel H821 van 4650 m2 worden aangekocht. Hierbinnen kan de eerste klimaatbuffer aan de Gagelvelden/ Kranenberg gerealiseerd worden en een laarzenpad aangelegd worden dat de klimaatbuffer met de recreatieve routes langs de Groote Beerze verbindt. De uitvoeringskosten van de klimaatbuffer worden gedekt vanuit hetzelfde investeringskrediet klimaatmaatregelen met cofinanciering vanuit de subsidieregeling uitvoeringsagenda’s klimaatadaptatie van het waterschap. 

Regulier | Vervanging ondergrondse containers 
In de gemeente Bladel staan momenteel 24 ondergrondse containers op 22 locaties. Deze containers worden gebruikt voor de inzameling van 3 soorten afvalfracties: papier en karton, glas en restafval. Een aantal van deze containers is aan vervanging toe vanwege slijtage. Daarnaast zijn er 5 bovengrondse containers op 5 locaties die we op termijn willen vervangen door ondergrondse containers. Ook zijn er 4 semi-ondergrondse containers op 2 locaties, die we eveneens op termijn willen vervangen door ondergrondse containers. Een ondergrondse container bestaat uit een inwerpzuil en een veiligheidsvloer boven de grond en uit een metalen binnenbak en een betonnen put onder de grond. De geprognotiseerde ge-middelde prijs van een complete ondergrondse container circa € 15.000,-. In de periode 2025 tot en met 2028 is het voornemen om jaarlijks 5 ondergrondse containers te vervangen, in totaal 20 containers. In het MIP 2025-2028 is hiervoor derhalve een jaarlijkse investeringsraming van € 75.000,- opgenomen. 

Om efficiëntievoordelen te benutten en kosten te beheersen, bundelen we deze vervangingsopgave met de andere Kempengemeenten. In samenwerking met Bizob bereiden we momenteel gezamenlijk een aanbesteding voor met als doel het afsluiten van een raamovereenkomst. Vanuit deze overeenkomst kunnen de benodigde containers op afroep worden geleverd.

Toelichting budgetten

Bezuiniging | Doorberekening kosten in rioolheffing
De uren voor advisering op het gebied van klimaatadaptatie die betrekking hebben op riolering en water zijn toegenomen. Ook de uren van de buitendienst voor inzet van waterproblematiek en rioolproblemen als gevolg van klimaatverandering (weersextremen) zijn toegenomen. De personeelslasten van 1 fte beleidsmedewerker klimaatadaptatie en de personeelslasten van 0,5 fte buitendienstmedewerker kunnen daar-door doorberekend worden aan de rioolheffing. Dit levert vanaf 2026 een structureel voordeel op van € 130.000,-.

Bezuiniging | Halveren budget ongediertebestrijding
Voor de bestrijding van ongedierte is in de huidige meerjarenbegroting een structurele raming van € 30.000,- opgenomen. In het kader van het ombuigingstraject achten wij het verdedigbaar om dit budget te halveren tot € 15.000,-. Eventuele overschrijdingen zullen als incidentele kosten worden verantwoord in de reguliere P&C-cyclus.

Regulier | Vaststelling specifieke uitkering preventieakkoord 2021-2023
In de periode 2021 tot en met 2023 is een specifieke uitkering lokale preventieakkoorden en preventie-aanpakken verleend. Aangezien de uitkering voor die periode € 15.000,- lager is vastgesteld, dient dit bedrag terugbetaald te worden. 

Regulier | Programmabegroting 2026 GGD
Op basis van de ontwerpbegroting 2026 van de GGD Brabant-Zuidoost stijgen de lasten vanaf 2026. In de raadsvergadering van 22 mei 2025 is raadsvoorstel R25.020 ‘Ontwerpbegroting 2026 Veiligheidsregio Brabant-Zuidoost’ voorgelegd aan de raad. Het raadsvoorstel en bijbehorende stukken voorzien in toelichting op de lastenstijging.

Regulier | Programmabegroting 2026 ODZOB
Op basis van de ontwerpbegroting 2026 van de Omgevingsdienst Zuidoost-Brabant (ODZOB) stijgen de lasten vanaf 2026. In de raadsvergadering van 22 mei 2025 is raadsvoorstel R25.023 ‘Ontwerpbegroting 2026 Veiligheidsregio Brabant-Zuidoost’ voorgelegd aan de raad. Het raadsvoorstel en bijbehorende stukken voorzien in toelichting op de lastenstijging.

Regulier | Project Kempenbranie
Dit betreft het in dienst nemen van een coördinator Kempenbranie voor 24 uur per week voor de Kem-pengemeenten, waarbij ingezet wordt op de preventie van alcohol en drugsgebruik bij jongeren. Deze was in eerste instantie tijdelijk ingevuld, met de insteek om hiervan een structurele functie te maken. Vanaf 2027 is het onduidelijk of de structurele lasten van € 17.000,- nog gedekt kunnen worden door rijksmiddelen, waardoor er vanuit gegaan wordt dat deze lasten tot een nadeel zullen leiden.

Regulier | Voortzetten preventief jongerenwerk
Voor het voortzetten preventief jongerenwerk in Bladel wordt een structureel bedrag opgenomen vanaf 2026. De lasten worden verdeeld over de programma’s veiligheid, sociaal domein en volkshuisvesting. De lasten worden gedeeltelijk gedekt door de inzet van beschikbare formatieruimte. 

Regulier | Soortenmanagement specifieke uitkering
De projectkosten van een gemeentelijk soortenmanagementplan worden gedekt door de Tijdelijke regeling capaciteit decentrale overheden voor klimaat- en energiebeleid (CDOKE). De dekking is geraamd binnen dit programma. De geraamde lasten zijn echter opgenomen binnen het programma sport, cultuur en recreatie, waardoor binnen dit programma een voordeel te zien is.

Regulier | Klimaatadaptatie / riolering
In 2024 stond het project Afkoppelen regenwater bij woningen in Hapert en Bladel gepland voor uitvoering. In de begroting 2024 en 2025 was hiervoor jaarlijks een budget van € 50.000,- opgenomen met dek-king uit de voorziening riolering. Echter, dit budget is abusievelijk afgeraamd in de begroting en de werk-zaamheden zijn derhalve niet uitgevoerd. De uitvoering van het project is nu voorzien in 2025. De kosten voor deze projecten dienen daarom opnieuw opgenomen te worden in de begroting 2025 van de gemeente Bladel.

Regulier | Klimaatadaptatie Administratieve correctie
In 2024 stond het project Afkoppelen regenwater bij woningen aan de Kerkstraat in Casteren gepland voor uitvoering. In de begroting 2024 en 2025 was hiervoor jaarlijks een budget van € 50.000,- opgeno-men. Echter, dit budget is abusievelijk afgeraamd in de begroting en de werkzaamheden zijn derhalve niet uitgevoerd. De uitvoering van het project is nu voorzien in 2025. De kosten voor dit project dienen daarom opnieuw opgenomen te worden in de begroting 2025 van de gemeente Bladel. Voor dit project is tevens subsidie toegekend door het waterschap voor een bedrag van € 40.000,-. Het genoemde bedrag van € 100.000,- dient mede als cofinanciering van deze subsidie.

De Hoeven 26
Het benodigde budget voor de werkzaamheden binnen gebiedsontwikkeling Hoeven 26 is grotendeels geborgd in het bestaande projectbudget en investeringskredieten vanuit de rioolheffing. Daarnaast is vanuit het samenwerkingsverband klimaatportaal Zuidoost-Brabant een regionale subsidie toegekend voor dit project. Voor twee projectonderdelen (aankoop grond waterberging en waterafvoer/EVZ onder de N284 door) is nog onvoldoende budget beschikbaar. Daarnaast zijn de budgetramingen verouderd. In de loop van 2025 worden de kredietramingen geactualiseerd. In de gemeenteraad van 25 september bieden we een actuele raming met kostendekkingsplan aan.

• Omgevingsvisie 2024
• Gemeentelijk Rioleringsplan 2021-2025 Bladel
• Kadernota Grondstoffen “Samen op weg naar een Circulaire Kempengemeenschap!”
• Groenvisie “Groen tot in de kern(en)” 2009-2024
• Groenstructuurplan 2018-2027
• Beleidsnota Gemeente Bladel Sport en Bewegen 2017+
• Kempisch Sport en Beweegakkoord II
• Lokaal Gezondheidsbeleid gemeente Bladel 2018-2021
• Nota speelruimtebeleid gemeente Bladel 2018+
• Nota bodembeheer
• Kempische Visie op Wonen 2024-2028
• Kadernota energie en klimaat
• Transitievisie warmte
• Kadernota klimaatadaptatie

Na de hiervoor genoemde (doorlopende) activiteiten volgt in onderstaand overzicht “Wat het mag kosten?”