Om inzicht te krijgen in de financiële positie van de gemeente is het onderscheid tussen structureel en incidenteel vooral van belang. In het algemeen geldt dat de gemeente structurele taken uitvoert en daarvoor structurele lasten raamt in de begroting. Structurele lasten zijn dus de regel, incidentele lasten zijn de uitzondering. De incidentele lasten en / of baten moeten van materiële omvang zijn. In de "Financiële verordening gemeente Bladel 2023" hanteren we daarom in beginsel een ondergrens voor alle incidentele posten vanaf € 10.000,-. Incidentele baten en lasten betreffen die posten die het begrotingssaldo incidenteel beïnvloeden. Het gaat om eenmalige zaken en om (meerjarige) projecten of subsidies als deze eveneens het karakter van tijdelijkheid c.q. eindig doel hebben.
De incidentele baten en lasten worden onderstaand op hoofdlijnen nader toegelicht.
Bestuur en ondersteuning
Jaarlijks worden opbrengsten geraamd van verkoop gronden, die niet via de grondexploitatie lopen. Op grond van provinciale voorschriften mogen deze opbrengsten niet als structureel aangemerkt worden.
Veiligheid
We zien een toename in overlast van een specifieke groep jeugd. Dit heeft inmiddels vormen aangenomen, dat er een meer professionele aanpak nodig is, om deze jeugd op het rechte pad te houden en te krijgen. We huren hiervoor voor de periode tot en met 2025 professionele hulp in met ervaring met deze zwaardere problematiek. De helft van deze kosten reken we toe aan "Veiligheid" en de andere helft aan "Volksgezondheid en milieu".
Verkeer en vervoer
Een goede bereikbaarheid en leefbaarheid houdt niet op bij gemeente- of regionale grenzen. Het is een gezamenlijke verantwoordelijkheid om de majeure mobiliteitsopgave in de mainport Brainport aan te pakken en de mobiliteitstransitie te realiseren. Om deze reden moet ook elke gemeente van de Brainportregio een bijdrage leveren om de bereikbaarheid en doorstroming van de Brainportregio te verbeteren en de mobiliteitstransitie in gang te zetten. Omdat onze financiële bijdrage wordt gekoppeld aan de ontwikkeling van mobiliteitshubs en bijbehorende snelle fietsroutes past dit ook perfect in onze eigen visie op mobiliteit. De jaarlijkse bijdragen dekken we ten laste van de algemene reserve.
Sport, recreatie en cultuur
De gemeente heeft een erfpachtovereenkomst gesloten met opstalrecht ten behoeve van het bestaande binnenzwembad. Wij vinden het niet wenselijk dat de huidige exploitant geplande investeringen doet totdat het nieuwe zwembad is opgeleverd, behoudens die investeringen die de veiligheid en operationele continuïteit van de exploitatie dienen te waarborgen. Voor 2025 compenseren we hiervoor de exploitant. Tot en met 2027 zijn lasten geraamd voor de projectkosten/subsidie GOB. In 2025 zullen eenmalige kosten worden gemaakt voor de herinrichting van Sportpark De Smagtenbocht. In 2025 worden eenmalige kosten geraamd voor het project muziek in de klas.
Sociaal domein
Op verschillende plekken in de gemeente Bladel worden Oekraïense vluchtelingen opgevangen. Ook voor 2025 zijn weer baten en lasten geraamd voor de tijdelijke opvang van ontheemden uit Oekraïne.
Volksgezondheid en milieu
We zien een toename in overlast van een specifieke groep jeugd. Dit heeft inmiddels vormen aangenomen, dat er een meer professionele aanpak nodig is, om deze jeugd op het rechte pad te houden en te krijgen. We huren hiervoor voor de periode tot en met 2025 professionele hulp in met ervaring met deze zwaardere problematiek. De helft van deze kosten reken we toe aan "Veiligheid" en de andere helft aan "Volksgezondheid en milieu". Voor de periode tot en met 2025 houden we rekening met eenmalige implementatiekosten ten behoeve van de energietransitie. Ook voor 2025 zijn lasten geraamd voor de subsidieregeling duurzame energie particulieren.
VHROSV
Om de ruimtelijke kwaliteit van het landschap te verbeteren is door uw raad besloten om de bestaande reserve ‘ruimtelijke kwaliteit buitengebied’ te verbreden. Verrekening vindt plaats ten laste of ten gunste van de betreffende reserve (zie hierna). In de meerjarenraming zijn tussentijdse winstuitnames geraamd op basis van de zgn. voorzichtige variant. Daarnaast houden we rekening met de verkoopopbrengsten ad € 1.100.000,- in 2025 en € 1.262.000,- in 2026 vanwege de inspanningsverplichting om de herontwikkeling van de achterblijvende locaties van MFA Hapert enerzijds en Den Herd Bladel en Praktijkschool Bladel anderzijds te realiseren.
Overhead
Via de algemene uitkering ontvangen we eenmalige middelen voor de implementatie van de Wet open overheid (Woo). De wet is bedoeld om overheden transparanter te maken en moet ervoor zorgen dat overheidsinformatie beter vindbaar, uitwisselbaar, eenvoudig te ontsluiten en goed te archiveren is. De eenmalige middelen zijn bestemd voor het verbeteren van systemen, het opleiden van medewerkers en het aanpassen van processen en de organisatie. Daarnaast worden de incidentele lasten bij SK verrekend met de deelnemende gemeenten.
Reserves
De lasten van de regionale bereikbaarheid Brainport, de verlenging van de subsidieregeling duurzame energie particulieren en de uitvoering van de kwaliteit buitengebied verrekenen we met de algemene reserve. Ten laste van de algemene reserve wordt de dekkingsreserve kapitaallasten investeringen gevormd voor het gemeenschapshuis aan de Markt. Daarnaast houden we rekening met de verkoopopbrengst ad € 1.100.000,- in 2025 en € 1.262.000,- in 2026 (zie VHROSV) vanwege de inspanningsverplichting om de herontwikkeling van de achterblijvende locaties van MFA Hapert, Den Herd en Praktijkschool te realiseren. Deze opbrengsten voegen we via de algemene reserve toe aan de dekkingsreserve kapitaallasten investeringen. De tussentijdse winstuitnames uit grondexploitaties worden toegevoegd aan de algemene reserve. De eenmalige kosten voor de herinrichting van sportpark De Smagtenbocht worden gedekt uit de algemene reserve.
De kosten en opbrengsten voor de verbetering kwaliteit buitengebied worden verrekend met de reserve verbetering kwaliteit buitengebied. De kosten voor de uitvoering van het generatiepact dekken we ten laste van de reserve generatiepact.
| Programma | 2025 | 2025 | 2026 | 2026 | 2027 | 2027 | 2028 | 2028 | ||||||||||
| bedragen x € 1.000,- | lasten | baten | lasten | baten | lasten | baten | lasten | baten | ||||||||||
| Bestuur en ondersteuning | ||||||||||||||||||
| grondverkopen algemene dienst | v | 100 | v | 100 | v | 100 | v | 100 | ||||||||||
| totaal bestuur en ondersteuning | v | 100 | v | 100 | v | 100 | v | 100 | ||||||||||
| Veiligheid | ||||||||||||||||||
| inhuur jeugdcoach/ overlast jeugd | n | -93 | ||||||||||||||||
| totaal veiligheid | n | -93 | ||||||||||||||||
| Verkeer en vervoer | ||||||||||||||||||
| regionale bereikbaarheid Brainport | n | -382 | n | -346 | n | -346 | v | 132 | ||||||||||
| totaal verkeer en vervoer | n | -382 | n | -346 | n | -346 | v | 132 | ||||||||||
| Sport, cultuur en recreatie | ||||||||||||||||||
| (netto) compensatievergoeding Optisport | n | -43 | ||||||||||||||||
| natuurbescherming: projectkosten/ subsidie GOB | n | -22 | n | -24 | n | -80 | ||||||||||||
| herinrichting de Smagtenbocht: eenmalige kosten | n | -455 | ||||||||||||||||
| projectkosten muziek in de klas | n | -37 | ||||||||||||||||
| totaal sport, cultuur en recreatie | n | -557 | n | -24 | n | -80 | ||||||||||||
| Sociaal domein | ||||||||||||||||||
| opvang Oekrainers | n | -1.182 | v | 1.382 | ||||||||||||||
| totaal sociaal domein | n | -1.182 | v | 1.382 | ||||||||||||||
| Volksgezondheid en milieu | ||||||||||||||||||
| inhuur jeugdcoach / overlast jeugd | n | -93 | ||||||||||||||||
| klimaatbeleid: uitvoeringskosten | n | -14 | ||||||||||||||||
| subsidieregeling energie particulieren | n | -350 | ||||||||||||||||
| totaal volksgezondheid en milieu | n | -457 | ||||||||||||||||
| VHROSV | ||||||||||||||||||
| kwaliteit buitengebied: diverse projecten | n | -210 | v | 50 | n | -10 | v | 50 | v | 50 | v | 50 | ||||||
| anticiperende verwervingen: plankosten uitbreidingslocaties | n | -125 | ||||||||||||||||
| grondexploitaties: winstuitname | v | 67 | v | 8 | v | 195 | ||||||||||||
| opbrengst locaties MFA / Den Herd en Praktijkschool | v | 1.100 | v | 1.262 | ||||||||||||||
| totaal ruimtelijke ontwikkeling en beheer | n | -335 | v | 1.217 | n | -10 | v | 1.320 | v | 50 | v | 245 | ||||||
| Overhead | ||||||||||||||||||
| Voorbereiding Wet open overheid | n | -54 | n | -54 | ||||||||||||||
| SSC: bijdrage ssc eenmalige lasten | v | 18 | v | 30 | v | 15 | ||||||||||||
| correctie inhuur jeugdcoach | v | 28 | ||||||||||||||||
| totaal overhead en ondersteuning organisatie | n | -8 | n | -24 | v | 15 | ||||||||||||
| Reserves | ||||||||||||||||||
| AR: dekkingsres.locatie MFA/Den Herd en Praktijkschool | n | -1.100 | v | 2.096 | n | -1.262 | v | 1.611 | ||||||||||
| AR: dekking regionale bereikbaarheid Brainport | v | 382 | v | 346 | v | 346 | v | 2.163 | ||||||||||
| AR: subsidie duurzame energie particulieren | v | 350 | ||||||||||||||||
| AR: dekking eenmalige kosten Smagtenbocht | v | 455 | ||||||||||||||||
| algemene reserve grondexploitatie: winstuitnames | n | -67 | n | -8 | n | -195 | ||||||||||||
| reserve kapitaallasten investeringen | n | -2.096 | n | -1.611 | n | -2.295 | ||||||||||||
| reserve kwaliteit buitengebied: diverse projecten | n | -50 | v | 210 | n | -50 | v | 10 | n | -50 | n | -50 | ||||||
| reserve generatiepact: beschikking | v | 21 | ||||||||||||||||
| totaal reserves | n | -3.313 | v | 3.514 | n | -2.931 | v | 1.967 | n | -50 | v | 346 | n | -2.540 | v | 2.163 | ||
| totaal incidentele lasten en baten | n | -6.327 | v | 6.213 | n | -3.335 | v | 3.387 | n | -461 | v | 496 | n | -2.408 | v | 2.508 | ||
| saldo incidentele baten en lasten | (114) | 52 | 35 | 100 | ||||||||||||||
| ( - = nadeel en + = voordeel) | ||||||||||||||||||