Het Sociaal Domein is de laatste jaren flink in beweging. De toenemende vergrijzing, oplopende zorg-kosten bij zowel de ouderenzorg als de jeugdzorg en personeelsgebrek bij zorgverleners leiden ertoe dat de zorg onder druk staat. Om de druk op de zorg te verlagen zijn er verschillende maatregelen genomen vanuit het rijk, zoals de Hervormingsagenda Jeugd, het Integraal Zorgakkoord en het Ge-zond en Actief Leven Akkoord. Deze maatregelen zijn allemaal gericht op meer zorgen voor elkaar als inwoners, preventieve zorg en langer thuis wonen voor ouderen.
Om uitvoering te geven aan deze plannen moet de gemeente het Sociaal Domein, het gezondheidsbeleid, sport en cultuur meer aan elkaar verbinden. Hiertoe is in 2024 de Brede Visie Welzijn opgesteld.
Om een visie op Welzijn op te stellen die past bij de inwoners van de gemeente Bladel, heeft de gemeente de inwoners gevraagd wat ze waarderen aan hun gemeente. De meest genoemde antwoorden zijn: de groene omgeving, gemeenschapszin, sociale cohesie, voorzieningen, rust en ruimte en de goede band tussen inwoners en gemeente.
Ook is inwoners gevraagd wat zij graag anders zouden willen zien in de toekomst. Het blijkt dat er een aanzienlijke bezorgdheid is als het gaat om geschikte woningen en het behoud van een gezellige, dorpse sfeer. Dit omvat zowel de behoefte aan woningen voor jongeren en ouderen en het belang van het behoud van een unieke identiteit van elk dorp. Veel inwoners benadrukken de noodzaak om een levendige gemeenschap voor jongeren te creëren.
De sociale samenhang in de kernen is groot. Dit is iets om te behouden en zo mogelijk te versterken. Om dit te bereiken krijgt het versterken van de eigen kracht (de persoonlijke sociale basis), het sociaal netwerk (de gemeenschappelijke sociale basis) en het voorzieningenniveau (de institutionele sociale basis) prioriteit. In het onderdeel “maatschappelijk effect” hierna is dit kernachtig samengevat.
Een belangrijke uitdaging voor de komende jaren is om zorg- en ondersteuningsvragen te normaliseren en preventief te werken. Preventie gaat over het voorkomen van problemen of de verergering daarvan. Al jaren is er volop aandacht voor preventief werken aan gezondheidsbevordering. Bij preventie gaat het om versterken van de sociale basis. Dit betreft ook de algemene basisvoorzieningen in de directe leefomgeving van mensen. Bijvoorbeeld deelname aan sportieve en culturele activiteiten zorgt voor verbinding tussen inwoners en bevordert hun gezondheid. Het versterken van deze sociale basis maakt de preventieve werking groter. Dit kan bijvoorbeeld door het faciliteren en ondersteunen van sport en cultuur en van bewonersinitiatieven en het mogelijk maken van onderlinge ontmoeting en hulpuitwisseling in buurt of wijk. Met de uitvoering van het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) en Integraal Zorgakkoord (IZA) groeit de aandacht voor preventief werken door welzijnsbevordering.
Ondanks preventieve inzet op het welzijnsvlak kan bij inwoners toch een hulpvraag ontstaan of blijven. Voordat een hulpvraag vraagt om een maatwerkvoorziening (Wmo, Jeugdwet of Participatiewet) kan deze in veel gevallen voorkomen dan wel opgelost worden door in te zetten op eigen kracht, het sociale netwerk en het voorliggend veld. Investeren in deze lagen is een belangrijke voorwaarde om de zorg ook in de toekomst beschikbaar te houden voor alle inwoners die dit nodig (zullen) hebben. Om dit te bereiken is het nodig om verder te kijken dan de drie wetten in het sociaal domein; het vraagt een welzijnsbrede benadering waarbij ook de ondersteuning van mantelzorgers en vrijwilligers, naast de aandacht voor sport en cultuur van groot belang is. Wanneer geïnvesteerd wordt in de onderste lagen van de zelfredzaamheidspiramide, zal er minder beroep gedaan worden op professionele ondersteuning. Het draagt daarnaast bij aan een fijn woon- en leefklimaat in de gemeente.
In 2025 stellen we een uitvoeringsplan vast, dat volgt uit de Brede Visie Welzijn. Daarin verbinden we de diverse onderwerpen op een integrale manier en maken we concrete plannen en zetten we weer verdere stappen om de ambities tot realiteit te maken.
De verschillende onderwerpen en concrete activiteiten, die hieronder worden genoemd, hebben allemaal tot doel om het welzijn en de gezondheid van de Bladelse inwoners, nu en in de toekomst, te bevorderen.