Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Stedelijke vernieuwing

Het is prettig wonen en verblijven in de gemeente Bladel. De bevolking laat zien dat zij wil komen tot een duurzame samenleving.
Met volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing richten we ons op het planmatig inrichten van de leefruimte, waarbij rekening wordt gehouden met individuele en gemeenschappelijke belangen. Wij realiseren voldoende woningen afgestemd op de behoefte. De gemeente heeft daarin de regiefunctie. Zowel in de bestaande- als in de nieuwbouw. Wij werken aan een goed woon- en leefklimaat voor onze inwoners, waarbij het kernbegrip duurzaamheid leidend is. Verzoeken om nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen benaderen wij volgens het 'ja, tenzij principe'. Wij bewaken, behouden en verbeteren de kwaliteit van de bebouwde omgeving. Wij beheren de openbare ruimte volgens de kernbegrippen veilig, heel en schoon met als doel een prettige woonomgeving in stand te houden. Betrokkenheid van bewoners is wezenlijk omdat zij in de betreffende wijk of het dorp wonen en omdat zij waardevolle kennis en ervaring hebben over de behoeften ter plaatse en mogelijke veranderingen daarin.

Startersleningen
De gemeente stimuleert jongeren om in de gemeente Bladel te wonen en te werken. De starterslening trekt naast de natuurlijke aanwas ook jonge gezinnen aan. Iets meer dan de helft van de leningen wordt vertrekt voor de aankoop van een bestaande woning. Veel aanvragers verlaten een huurwoning. Deze beide aspecten versterken dus de (belangrijke) doorstroming op de woningmarkt. Ieder jaar wordt in de jaarrekening een monitor en tussentijdse rapportage van het instrument “Startersleningen” gemaakt. De eerste drie jaren zijn de starters vrijgesteld van het betalen van rente en aflossing. Bij een te laag inkomen kan deze termijn worden verlengd. Daarna betaalt de starter een maandelijkse annuïteit. De lening valt onder de Nationale Hypotheekgarantie. Voor 2023 wordt, evenals als vorige jaren, een krediet opgenomen van € 375.000,-.

Anticiperende verwervingen
Het volgende beleidsuitgangspunt is geformuleerd in de grondnota 2019 met betrekking tot grondaankopen:

• Burgemeester en wethouders kunnen binnen beleidskaders zelfstandig tot grondaankopen overgaan zonder voorafgaande instemming van de raad.
• Er wordt jaarlijks een krediet beschikbaar gesteld voor grondaankopen die vallen onder de noemer anticiperende verwervingen. Voor 2023 wordt dit krediet wederom vastgesteld op € 2.000.000,-.
• Voor “strategische verwervingen” wordt via een afzonderlijk raadsvoorstel een kredietaanvraag voorgelegd aan de raad.
• Aan de grondaankopen door burgemeester en wethouder onder de noemer “anticiperende verwervingen” worden de volgende voorwaarden gesteld: De grondaankopen moeten passen in de uitwerking van de structuurvisie; er moet sprake zijn van een financieel sluitende grondexploitatieberekening (haalbaarheidsberekening) en de grondaankoop moet onderbouwd zijn met een door een deskundige opgesteld taxatierapport.

De mutaties vanuit het meerjarenprogramma hebben pro saldo het navolgende verloop:

Toelichting bijstelling budgetten

Verrekening loonkosten Ruimte
Actualisatie verrekening lonen o.b.v. vastgestelde kaderstelling (zie R22.006.02) en geactualiseerde tijdbesteding. 

Doorbelasting kosten VTH
We werken met de overige Kempengemeenten samen op verschillende beleidsterreinen. De werkzaamheden van de afdelingen Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (VTH) hebben directe relatie met externe klanten. Dit samenwerkingsonderdeel is als directe kosten toegerekend aan de verschillende beleidsvelden, omdat ze volledig gericht zijn op de externe klant.  De bedrijfvoeringskosten van het onderdeel VTH stijgen op basis van de ontwerpbegroting 2023 van de SK met de aangegeven bedragen voor de jaren vanaf 2023 en verder. Dit wordt veroorzaakt door hogere loonmutaties. en de doorwerking van formatie-uitbreidingen. De afdeling VTH wordt geconfronteerd met een toenemende vraag vanuit de gemeenten naar maatwerk voor de inzet van toezicht. Deze toename komt onder meer tot uitdrukking in de begroting voor extra inhuur. Maatwerk heeft bij de afdeling VTH een incidenteel karakter.

Centrumvisie Bladel / advieskosten
Voor de inhuur van derden voor begeleiding van het veegplan Buitengebied wordt voor 2022 een eenmalig budget van € 18.000,- nodig geacht. Ten behoeve van advieskosten ruimtelijke ordening is voor het jaar 2022 thans een raming van € 55.000,- opgenomen. Op basis van de ervaringscijfers 2020 en 2021 en het gegeven dat er in 2022 nog enkele grotere bestemmingsplannen buiten de grondexploitaties gemaakt moeten worden, wordt dit budget met € 70.000,- verhoogd . Een deel van deze kosten zal mogelijk nog verhaald kunnen worden middels te sluiten anterieure overeenkomsten. 

In 2021 hebben we voor wat betreft de implementatie van de Centrumvisie de focus gelegd op verplaatsing van de gemeenschapshuisfunctie (Den Herd) naar de Markt en de (her)ontwikkeling van de Posthof. Ook in 2022 gaan we verder met de Centrumvisie waarbij naast de nieuwe gemeenschapshuisfunctie aan de Markt die een eigen projectfinanciering kent, de herontwikkeling van de Posthof prioriteit heeft. Voor de (gemeentelijke) regie van dat proces, de verdere implementatie van de Centrumvisie en de daarvoor in te zetten externe ondersteuning en advisering wordt voor 2022 een bedrag geraamd van € 15.000,-.

Leges omgevingsvergunningen
Mede vanwege een aantal grote omgevingsvergunningen (met nam KBP) worden in 2022 extra legesopbrengsten verwacht tot een bedrag van € 334.000,-. Tegenover deze extra opbrengsten staan echter ook hogere lasten voor de ODZOB (zie volkshuisvesting en milieu).

Op basis van een verbeterde woningbouwprognose zijn bij de Najaarsnota 2021 extra legesopbrengsten omgevingsvergunningen voorzien vanwege een aantal grote verleende omgevingsvergunningen (met name KBP) voor een bedrag van circa € 667.000,-. In verband met een tijdelijke schorsing van een omgevingsvergunning op het KBP in 2021, zijn de betreffende leges ad € 346.000,- eerst eind januari 2022 ontvangen. In verband hiermee zal de voor het jaar 2022 geraamde opbrengst met dit bedrag worden verhoogd. 

Woonwagencentrum
Als vervolg c.q. afronding van de eerdere ontruiming van het woonwagenkamp aan de Castersedijk te Hapert dient het huidige terrein te worden opgeschoond, inclusief de nog aanwezige kabels en leidingen van diverse nutsvoorzieningen onder de grond, zodat deze locatie weer de bestemming “natuurgebied” kan gaan krijgen. Voor de hiervoor benodigde werkzaamheden wordt in 2022 een budget van € 15.000,- nodig geacht. 

Woningexploitatie
Voor extra onderhouds- en exploitatielasten in het kader van de verhuur van woningen in eigendom van de gemeente Bladel wordt voor 2022 een aanvullende raming van € 9.000,- nodig geacht. 

Bouw,- woning en welstandstoezicht
Voor juridische kosten met betrekking tot de Posthof en de sluiting van enkele panden wordt voor 2022 een aanvullende raming van € 10.000,- nodig geacht. 

Verbetering kwaliteit buitengebied
De ramingen worden voor de verbetering  van de kwaliteit buitengebied geactualiseerd en voor een deel doorgeschoven naar 2023. We verrekenen dit met de reserve verbetering kwaliteit buitengebied (zie bestuur).

De voor 2022 geraamde kosten voor onderstaande plannen en/of projecten met aangegeven ramingen zullen worden doorgeschoven naar 2023 in verband met de wens om de natuurontwikkeling nabij het Kroonven in één keer te kunnen realiseren. 
• EHS zuidelijk natuurgebied:            € 500.000,-
• Versterking recreatieve routes:     €   50.000,-
• Vergroten biodiversiteit:                   € 110.000,-

Deze uitgaven en de geraamde bijdrage uit het landschapsfonds ad € 330.000,- houden eveneens verband met de uitgestelde realisatie van het windpark als gevolg van een ingestelde beroepsprocedure. Daarnaast worden voor 2022 hogere bijdragen ad € 72.000,- verwacht in het kader van de regeling uitbreiding bijgebouwen en woningen. De geraamde bijdrage in 2022 ad € 100.000,- voor nieuwe technieken agrarische bedrijven kan komen te vervallen in verband met de in 2021 geraamde bijdrage van € 150.000,- ten behoeve van het Gebiedsplan de Groene Long ten laste van de reserve ruimtelijke kwaliteit buitengebied. De hiervoor genoemde mutaties met betrekking tot lasten en baten worden verrekend met de reserve ruimtelijke kwaliteit buitengebied. 

Uitvoeringsprogramma klimaat & energie
In november 20202 is door uw raad de Kadenota Energie & Klimaat vastgesteld. Hierin is de ambitie opgenomen voor klimaatmitigatie in onze gemeente. Naar aanleiding daarvan hebben wij het Uitvoeringsprogramma Klimaat en Energie vastgesteld. Uw raad is hierover nader geïnformeerd middels raadsmededeling R21.162. Het uitvoeringsprogramma vraagt de komende jaren om extra budget voor klimaatmitigatie, te  weten:  2022: €   22.000,-; 2023: € 275.000,-; 2024:€ 264.000,- en 2025: € 264.000,-.

De lasten voor de jaren 2023 t/m/ 2025 bestaan voornamelijk uit de verlenging van de subsidieregeling verduurzaming particulieren ad € 250.000,- per jaar. In de begroting 2022 zijn voor deze jaren reeds een aantal voorbereidingskosten geraamd voor de energietransitie die thans met voornoemde ramingen zullen worden verrekend.  

Vastgoedbeheer
In het kader van vastgoedbeheer worden extra budgetten geraamd voor de volgende advieskosten en uit te besteden werkzaamheden:

• opstellen duurzaamheidsscans voor 5 gemeentelijke gebouwen;
• opstellen bestek en contract schilderwerkzaamheden gemeentelijke gebouwen (RGS);
• kosten SSC voor het inrichten en faciliteren van een licentie voor onze vaste vastgoed adviespartner met ingang van 1 januari 2022. Met PVM is een raamoverkomst gesloten voor de duur van 4 jaar. Vanuit deze rol wordt PVM ingezet op diverse vastgoed adviesvraagstukken.
• opstellen split-incentive’s ten behoeve verdeling opbrengst zonnepanelen tussen gemeente en verenigingen;
• kosten bezoeken alle gemeentelijke gebouwen op locatie, inclusief interviews met de gebruikers en opstellen van Quickscans per gebouw ten behoeve van de actualisatie van het MJOP (actie 1 x per 5 jaar). 

Voorziening onderhoud gebouwen / onderhoudscontracten
Ten behoeve van de bekostiging van het toekomstig groot onderhoud van de gemeentelijke gebouwen is het Meerjarenonderhoudsplan (MJOP) geactualiseerd en zijn en alle onderhoudskosten in verband met de fors gestegen loon- en materiaalkosten met 10% geïndexeerd naar het prijspeil 1 januari 2022.  Daarbij zijn tevens de ramingen voor de verduurzaming en vervanging van technische installaties van een aantal gemeentelijke gebouwen de restantbudgetten 2021 voor het reguliere onderhoudsprogramma geëvalueerd en qua uitvoering gefaseerd in het werkprogramma 2022-2031.

Grondexploitaties
Jaarlijks worden de kostenbegrotingen van de verschillende grondexploitaties bijgesteld. Pro saldo wordt er in 2022 als gevolg van deze actualisatie minder verrekend met de balanspost 'voorraad onderhanden werken'. We verwachten dat het bestemmingsplan Lange Trekken dit jaar vastgesteld kan worden. We hebben daarom al rekening gehouden met de geactualiseerde exploitatie van  dit plan. Pro saldo kan er gedurende de planperiode door de bijgestelde kostenbegrotingen € 228.000,- minder tussentijds winst genomen worden.
Separaat wordt in de raadsvergadering van 7 juli 2022 de bouwstenen en uitwerkingsplan Egyptische Poort behandeld. De verwachting is dat eerst over een aantal jaren daadwerkelijk een operationele grondexploitatie vastgesteld kan worden van plan Egyptische Poort. Hierna kunnen we pas starten met het bouw- en woonrijpmaken van het plan.  Ook de realisatie van het sport- en recreatiegebied zullen eerst in de periode 2024 - 2034 gefaseerd uitgevoerd kunnen worden. Reden om de geactiveerde voorbereidingskosten voor het woon, sport- en recreatiegebied, welke we als maatschappelijke kosten aanmerken, af te waarderen. De begroting wordt dan niet meer belast met kapitaallasten van de bedoelde kosten.

De autonome ontwikkelingen voor het bestaande beleid hebben pro saldo het navolgende verloop:

• Omgevingsvisie 1.1 gemeente Bladel
• Beleidsregel Ruimte voor Ruimte woningen
• Groenstructuurplan 2018-2027
• Groenvisie "Groen tot in de kern(en)" 2009-2024
• Structuurvisie Bladel Deel A: Ruimtelijk Casco
• Structuurvisie Bladel Deel B: Uitvoeringsplan
• Kempische visie op wonen 2019-2023
• Welstandsnota Bladel 2017

Na de hiervoor genoemde (doorlopende) activiteiten volgt in onderstaand overzicht “Wat het mag kosten?”