Sport, cultuur en recreatie

Bladelse inwoners zijn tevreden over de voorzieningen in de eigen woonomgeving op het gebied van sport, cultuur en recreatie, ze zijn tevreden over de mate waarin ze maatschappelijk kunnen participeren hierin en ze nemen in toenemende mate verantwoordelijkheid voor hun eigen leefomgeving.
Binnen het hoofdtaakveld sport, cultuur en recreatie worden activiteiten ontplooid die bijdragen aan het gewenste imago en aan de promotie van onze gemeente en activiteiten gericht op een recreatieve, gezonde en educatieve tijdbesteding van inwoners en bezoekers van onze gemeente. Hierbij gaan we uit van de eigen kracht van inwoners en participatie en betrokkenheid hierbij van maatschappelijke organisaties en netwerken. De gemeente heeft hierbij de regierol.

Korfbalverenigingen Hapert en Hoogeloon / herontwikkeling sportpark Casteren: SPUK-sport
De wetgever heeft met ingang van 1 januari 2019 de btw-vrijstelling aangepast naar aanleiding van Europese jurisprudentie. De dienstverlening van de gemeente die bestond uit het ‘geven van gelegenheid tot sportbeoefening’ is vanaf 2019 vrijgesteld van de heffing van btw. De btw op de bouw- en exploitatiekosten van de gemeentelijke (binnen en buiten) sportaccommodaties is dan een kostenpost, doordat het recht op aftrek van btw verloren gaat. Hierdoor ontstond er een financieel nadeel. Om dit btw-nadeel te compenseren is de “Regeling specifieke uitkering stimulering sport” (afgekort SPUK-sport) geïntroduceerd. Het is compensatie van de btw-last van 21% en het vervallen van de btw-baat ad 9%.

De rijksuitkering wordt bepaald op 17,5% van de ingediende begroting. Omdat de gezamenlijke gemeentelijke aanvragen het macro beschikbare rijksbudget overstijgen wordt het beschikbare bedrag naar rato van de aanvragen uitgekeerd. Wij gaan, gelet op de indicaties vanuit vorige jaren, vooralsnog uit van een pro rato percentage van 80%. Bij de sport gerelateerde investeringen hebben wij met deze rijksuitkering alsnog rekening gehouden. In de jaarstukken moet hierover via de SiSa verantwoording worden afgelegd aan het Ministerie.

Daarnaast stellen we voor tot bijstelling van het geraamd bedrag voor kunstgras korfbalveld te Hapert (voor de gefuseerde verenigingen uit HHCN). Deze staat geraamd voor 2022 met een bedrag van € 283.000,- incl. btw op basis van een gedateerde raming (van enkele jaren geleden). Ook op dit onderdeel worden we door de praktijk ingehaald. De raming stellen we bij tot op het zelfde bedrag als geraamd voor het kunstgrasvoetbalveld (€ 500.000,- incl. btw)  omdat op het nieuwe kunstgrasveld meerdere velden naast elkaar komen te liggen en tegelijk bespeeld moeten kunnen worden. Ook houden we rekening met opbrengsten uit de SPUK-sport. 

Sportpark De Lemelvelden: kunstgrasveld vv Hapert
De afhankelijkheid van het beschikbaar hebben van bespeelbare velden, is vooral in de wintermaanden een issue. Herkenbaar maar ook een gegeven bij élke sportvereniging met natuurgrasvelden. Daarin is vv Hapert niet uniek. Het verzoek van de voetbalvereniging gaat echter verder en speelt ook in op de gewijzigde manier van sport beleven, het moeten “meebewegen” van het traditionele aanbod om aansprekend te kunnen blijven voorzien in behoeften, zonder beperkingen als gevolg van weersomstandigheden e.d. Met een kunstgrasveld hopen we in te kunnen spelen op de ambities zoals die geformuleerd zijn in zowel het Sportakkoord als ons lokale sportbeleid. Het verbeteren van het aanbod, het vergroten van het bereik én het vrijspelen van veldcapaciteit om op het sportpark ruimte kunnen (blijven) bieden aan nieuwe sportinitiatieven, vormen naast de financiële paragraaf, belangrijke pijlers van de onderbouwing.  
Naar aanleiding hiervan werd door de gemeenteraad op 4 november 2021 een gezamenlijke motie van de coalitiepartijen BT, CDA en VHP aangenomen waarmee het college werd verzocht positief te staan tegenover de realisatie van één kunstgrasveld in Hapert en om samen met vv Hapert dit plan concreet uit te werken. vv Hapert heeft op ons verzoek een eerste opzet gemaakt aan de hand van landelijk gangbare - door de KNVB gehanteerde - kengetallen teneinde een indicatie te hebben van de kosten gemoeid met dit plan: € 605.000,- incl. btw. Voornemen is om Q2 2022 het programma van eisen op te (laten) stellen. Q3 willen we gebruiken voor de aanbesteding en Q4 voor de opstart van de uitvoering. Gevraagd budget dient derhalve 50/50 over 2022/2023 te worden begroot. Wij stellen voor om het krediet voor 2022 ad € 302.000,- hiervoor beschikbaar te stellen. Ook houden we rekening met een SPUK uitkering van € 42.000,-.  

Renovatie sportvelden
Op basis van het vigerende beleid wordt de geplande investering voor 2026 toegevoegd aan de planperiode. 

Uitvoering groenstructuurplan 2026
Op basis van het vigerende beleid wordt de geplande investering voor 2026 toegevoegd aan de planperiode. 

Exploitatiesubsidie zwembad Egyptische Poort
Naar aanleiding van het vaststellen van het masterplan voor Egyptische Poort hebben een aantal initiatiefnemers zich gebundeld om bij de geprojecteerde plas een complex te ontwikkelen waarin activiteiten op het gebied van sport, recreatie, gezondheid en ontwikkeling samenkomen. In het complex is een nieuw zwembad opgenomen als vervanging voor het bestaande bad. De lasten hiervoor drukken zwaar op de exploitatie van de initiatiefnemers. Om het project haalbaar te maken is een subsidie nodig. De subsidie die gevraagd wordt is € 200.000,-. Tegenover deze subsidie staan ook inkomsten en lasten die vervallen (ca € 50.000,-). In de begroting is daarom ca € 150.000,- opgenomen. In afwachting van verdere besluitvorming in de gemeenteraad over het totale plangebied Egyptische Poort vinden wij het verantwoord om de raming voor 2022 en 2023 vrij te laten vallen, omdat ze naar verwachting nog niet tot uitgaven zullen leiden. In een separaat voorstel (R22.022) wordt nader ingegaan op de inhoud van het project en de financiering van het plan Egyptische Poort.

De mutaties vanuit het meerjarenprogramma hebben pro saldo het navolgende verloop:

Toelichting bijstelling budgetten

Waterlossingen
De kosten m.b.t. waterlossingen en sloten stijgen in 2022 met circa € 11.000,-. Voor de nieuwe aanbesteding van het sloten- en bermbeheer wordt een nieuw bestek opgesteld. Ook voor het onderhoud van sloten, wadi’s en retentievijvers is een inventarisatie gemaakt voor een nieuw bestek.

Overname beheer openbare ruimte KBP 2e fase
Gemeente Bladel is grondgebied gemeente van het KBP. Voor de overname van het beheer van de openbare ruimte moeten extra lasten geraamd worden, omdat deze niet meer, vanwege de beoogde liquidatie per 31 december 2022, via het KBP verricht worden.

Openbaar groen / natuurbeheer
Het groenbeheer is duurder geworden door de gevolgen van extreem weer en prijsstijgingen van plantmateriaal. Niet al het groen in de openbare ruimte is bestand tegen de extremer wordende weersomstandigheden. Door lange periodes van droogte gaat de vitaliteit van sommige boomsoorten en beplantingsvakken achteruit, waardoor beplanting gevoelig wordt voor ziektes en schimmelaantastingen. Om dat te voorkomen moet het groen vaker water krijgen. In sommige gevallen is dat niet voldoende geweest en is het groen dood gegaan en zal vervangen moeten worden. Daarnaast zijn door de droogte van de afgelopen jaren en de enorme vraag naar bomen en struiken, de prijzen van plantmateriaal enorm gestegen. Dit alles tezamen brengt aanzienlijk hogere kosten met zich mee. 
De budgetverhoging is overigens in lijn met de gemaakte keuzes in de keuzenota klimaatadaptatie. In de keuzenota klimaatadaptatie is gekozen om planten die zichtbare schade hebben opgelopen te vervangen op locaties waar er het meeste baat bij is. Bijvoorbeeld rondom scholen, sportlocaties, in centrumgebieden en bij verzorgingstehuizen. Op de overige locaties wordt het bestaande groen zo veel mogelijk behouden. Het huidige groen is niet altijd bestand tegen droogte. Er is extra verzorging nodig om dit groen te laten overleven. Hier is een extra structureel budget voor nodig. Daarnaast wordt rekening gehouden met een indexering van 3,4% van de door KempenPlus gehanteerde tarieven voor het groenonderhoud.

Vanwege toenemende overlast in de natuurgebieden van - met name - ongewenst gemotoriseerd verkeer, (drugs)afvaldumpingen, loslopende honden en stropers is in 2015 gestart met het project 'reductie overlast natuurgebieden'. Het doel van dit project is om de overlast in natuurgebieden te verlagen en de natuurgebieden aantrekkelijk te houden voor recreanten. Vanaf 2018 is er een structurele inzet van toezicht en handhaving van een domein II boa door een samenwerking met Staatsbosbeheer. De huidige samenwerkingsovereenkomst loopt af in februari 2022. Voor de jaren 2022-2025 is er een nieuwe samenwerkingsovereenkomst opgesteld. Ten opzichte van de huidige raming in onze meerjarenbegroting stijgen de kosten met een bedrag van € 12.000,- per jaar. 

Net als bij het beheer van wegen, rioleringen, gebouwen, en openbare verlichting is ervoor gekozen het beheer van openbaar groen ook onder te gaan brengen in een beheerplan. Voor dit beheerplan is het areaal van het gemeentelijk groen in kaart gebracht door het SSC en door Royal HaskoningDHV zal kwaliteitsbeoordeling worden opgesteld. Hierdoor ontstaat er een goed beeld van het gemeentelijk groen en wordt sturing op basis van kwaliteit mogelijk. Dit beheerplan wordt samenspraak met Royal HaskoningDHV opgesteld en de daaraan verbonden kosten zijn ca. € 30.000,-.   

Binnen- en buitensportaccommodaties
De vervangingsplannen met betrekking tot de sportmaterialen van de beide sporthallen zijn in het voorjaar 2022 geactualiseerd en aangepast. Daarnaast worden extra lasten geraamd van € 17.000,- m.b.t. de beheervergoeding voor sportcafé de Puf tot 1 september 2022 in verband met de latere oplevering van de nieuwe MFA Hapert. We hebben de exploitanten van de sporthallen van Bladel en Hapert een korting van 50% verleend op de verschuldigde huur gedurende de periode 1 september 2021 - 25 januari 2022. In deze periode was het duidelijk geworden dat flinke beperkingen waren opgelegd, qua omvang en impact vergelijkbaar met de lockdown periode voor deze periode. In raadsmededeling RM22.006.2 hebben we, vooruitlopend op besluitvorming bij de jaarrekening 2021, voorstellen gedaan om restant budgetten over te hevelen naar 2022. Hierin zijn ook corona gerelateerde budgetten opgenomen. De inkomstenderving van de huren voor sporthallen dekken we ten laste van deze over te hevelen budgetten.

Het herstel en onderhoud van de sportvelden van de vijf buitensportaccommodaties is met ingang van 2022 voor 5 jaar uitbesteed aan aannemersbedrijf Van Wijlen BV. De betreffende onderhoudskosten kunnen voor de periode 2023 tot en met 2026 worden bekostigd uit de huidige ramingen. In 2022 is een eenmalig extra budget van € 40.000,- benodigd voor het op niveau van de nulmeting brengen van de kwaliteit van de sportvelden. 

Regionaal Sportakkoord
In het kader van de regeling Specifieke uitkering stimulering sport is door het Ministerie van VWS een uitkering van € 20.000,- verleend ten behoeve van de uitvoeringskosten lokaal sportakkoord voor het jaar 2022. Hiermee krijgen we wederom budget voor activiteiten op het gebied van gezonde leefstijlinterventies. Het gaat hierbij om de uitvoering van extra interventies, naast het al bestaande aanbod in de gemeente, gericht op de bevordering van een gezonde leefstijl. 

Beweegtuin Hapert
Een aantal initiatiefnemers uit Hapert hebben, in samenwerking met het GBOH, een verzoek ingediend om in de kern Hapert op het grasveld aan de Arnold van Rodelaan/Kasteellaan een beweegtuin te creëren.  Door de initiatiefnemers en het GBOH is hiervoor een begroting opgesteld van circa € 45.000,-. met een bijdrage van € 13.000,- van de gemeente. Het verzoek is getoetst en het blijkt aan te sluiten bij de ambities uit het Sport en Beweegakkoord de Kempen en Het lokale Sportbeleid. Daarnaast vergroot het het sport/speelaanbod in de gemeente en wordt het initiatief uit meerdere hoeken ondersteund (Clicksport, Buurtzorg Hapert, basisschool Het Palet en de Seniorenvereniging KBO Hapert). Een gedeelte (€ 8.000,-) van het uitvoeringsbudget Sportakkoord is zodoende beschikbaar gesteld voor dit project. Daarnaast wordt er ook vanuit het potje burgerinitiatieven uit het speelruimtebeleid € 5.000,- beschikbaar gesteld. In totaal vanuit de gemeente Bladel dus € 13.000,-. De initiatiefnemers zullen daarnaast zelf ook voor financiële middelen/sponsoren zorgen. Uiteindelijk kunnen er dan meerdere beweegtoestellen geplaats gaan worden op deze locatie.

Voorziening onderhoud gebouwen / onderhoudscontracten
Ten behoeve van de bekostiging van het toekomstig groot onderhoud van de gemeentelijke gebouwen is het Meerjarenonderhoudsplan (MJOP) geactualiseerd en zijn en alle onderhoudskosten in verband met de fors gestegen loon- en materiaalkosten met 10% geïndexeerd naar het prijspeil 1 januari 2022.  Daarbij zijn tevens de ramingen voor de verduurzaming en vervanging van technische installaties van een aantal gemeentelijke gebouwen de restantbudgetten 2021 voor het reguliere onderhoudsprogramma geëvalueerd en qua uitvoering gefaseerd in het werkprogramma 2022-2031.

De autonome ontwikkelingen voor het bestaande beleid hebben pro saldo het navolgende verloop:

• Nota speelruimtebeleid gemeente Bladel 2018+
• Beleidsnota sport en bewegen 2017+
• Vrijwilligersbeleid 2019+ gemeente Bladel
• Cultuurhistorie Bladel Beleidsvisie 2011-2015
• Groenvisie "Groen tot in de kern(en) 2009-2024
• Groenstructuurplan 2018-2027
• Integraal Beheerplan 2014-2023 Bos, Natuur en Landschap
• Nota grondbeleid 2019 gemeente Bladel
• Nota Landschapsbeleidsplan Natuurlijk van nature 2009-2024
• Cultuurnota 2019+
• Cultuurhistorie Bladel Beleidsvisie 2011-2015

Na de hiervoor genoemde (doorlopende) activiteiten volgt in onderstaand overzicht “Wat het mag kosten?”