4.4 Financiering

Inleiding

Terug naar navigatie - Inleiding

Financiering is de manier waarop wij de benodigde geldmiddelen aantrekken en (tijdelijke) overtollige geldmiddelen beleggen. Dit gebeurt binnen de wettelijke kaders van het BBV en de wet Fido. Naast deze wetgeving geldt voor de gemeente een Treasurystatuut. Dit statuut bevat regels om de financieringsfunctie te sturen, beheersen en controleren. In 2019 hebben we de mogelijkheden van geld uitlenen en garanties afgeven vastgelegd in de “Beleidsnota verlenen van garanties en verstrekken van geldleningen”.

Financieringsbeleid
Ons financieringsbeleid heeft de volgende doelstellingen:

  • beschikbaar hebben van voldoende liquiditeiten om de door de raad vastgestelde plannen te kunnen uitvoeren;
  • beheersen van de risico’s die zijn verbonden aan de financieringsfunctie, zoals de kasgeldlimiet en de renterisiconorm;
  • minimaliseren van de kosten van geldleningen en het beheren van de geldstromen en financiële posities;
  • zo lang mogelijk de uitgaven met 'kort (goedkoper) geld' te financieren en pas vaste leningen aan te trekken (consolideren) wanneer dat noodzakelijk is;
  • verkrijgen en handhaven van duurzame toegang tot de financiële markten tegen acceptabele condities.

Risicobeheer

Terug naar navigatie - Risicobeheer

In de Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido) zijn drie wettelijke normen opgenomen waaraan de gemeente moet voldoen, te weten:

  • renterisico´s op vlottende schuld;
  • renterisico´s op vaste schuld;
  • liquiditeitsrisico´s.

Renterisico's op vlottende schuld (kasgeldlimiet)

Terug naar navigatie - Renterisico's op vlottende schuld (kasgeldlimiet)

Het renterisico op korte termijn financiering (leningen met een looptijd korter dan één jaar) wordt in beeld gebracht via de kasgeldlimiet. Deze stelt beperkingen aan financiering van uitgaven met korte termijn leningen. Als referentiekader voor de bepaling van de kasgeldlimiet geldt het begrotingstotaal en een bij ministeriële regeling vastgesteld percentage voor gemeenten van 8,5%. De kasgeldlimiet mag maximaal twee achtereenvolgende kwartalen overschrijden. Uit onderstaand overzicht blijkt dat we binnen de kasgeldlimiet blijven. 

Kasgeldlimiet (bedragen x € 1.000) 1e kwartaal 2e kwartaal 3e kwartaal 4e kwartaal
2024 2024 2024 2024
Toegestane kasgeldlimiet 5.301 5.301 5.301 5.301
Vlottende schuld (1) 15.196 22.441 12.479 9.634
Vlottende middelen (2) 16.335 19.410 11.764 7.732
Saldo (1) - (2) -1.139 3.031 715 1.903
Overschrijding van de kasgeldlimiet
Onderschrijding van de kasgeldlimiet 6.440 2.270 4.586 3.398

Renterisico's op vaste schuld (renterisiconorm)

Terug naar navigatie - Renterisico's op vaste schuld (renterisiconorm)

Uitgangspunt van de renterisiconorm is om zoveel mogelijk spreiding in de looptijden van leningen aan te brengen. De wettelijk vastgestelde renterisiconorm van 20% houdt in dat in enig jaar de aflossing van de lange schuld niet hoger mag zijn dan 20% van het begrotingstotaal (zie tabel hieronder).

Renterisiconorm (bedragen x € 1.000) begroot na werkelijk verschil
wijziging 2024
1) renteherziening
2) aflossingen 5.162 5.162
3) renterisico (1 + 2) 5.162 5.162
4) renterisiconorm 12.770 12.770
5a) ruimte onderder renterisicvonorm (4 > 3) 7.608 7.608
5b) overschrijding renterisiconorm (3 > 4)
berekening renterisiconorm
4a) begrotingstotaal 2023 63.848 63.848
4b) percentage regeling 20% 20%
4) renterisiconorm 12.770 12.770

Liquiditeitsrisico's

Terug naar navigatie - Liquiditeitsrisico's

De liquiditeitsrisico´s betreffen voornamelijk interne liquiditeitsrisico´s. Dit zijn risico´s ten aanzien van mogelijke afwijkingen van de liquiditeitsplanning met reguliere exploitatie, de investeringen, de grondexploitatie en de leningen als gevolg waarvan financieringskosten hoger uit kunnen vallen. Het liquiditeitengebruik wordt beperkt door de fysieke geldstromen op gemeenteniveau op elkaar af te stemmen.

Financieringspositie / Leningenportefeuille

Terug naar navigatie - Financieringspositie / Leningenportefeuille

Financiering binnen de gemeente Bladel gaat - in beginsel - volgens het systeem van totaalfinanciering. Wij zien er continue op toe dat de liquiditeitspositie voldoende is om steeds te garanderen dat wij onze financiële verplichtingen tijdig kunnen nakomen. Tussentijdse schommelingen in de financieringspositie vangen we middels de rekeningcourantovereenkomst en kasgeldleningen op.

Onderstaand een overzicht van de totale aangetrokken lang- en kortlopende geldleningen.

Aangetrokken geldleningen (bedragen x € 1.000) realisatie realisatie
2024 2023
langlopende leningen 71.178 61.340
kortlopende leningen 10.000 0
rekening courant BNG 0 0

Renteresultaat

Terug naar navigatie - Renteresultaat

Volgens het BBV moet er bij de jaarrekening een herrekening plaatsvinden van de toegerekende rente (de zgn. omslagrente), als het financieringsresultaat meer bedraagt dan 25% van de totale toe te rekenen rente. De procentuele afwijking van de aan de taakvelden toegerekende rente bedraagt in 2024 afgerond 3,4%. Correctie is dus niet nodig. Onderstaand is het overzicht van het renteresultaat 2024 te zien.

Overzicht renteresultaat (bedragen x € 1.000,-) Realisatie 2023 Begroting 2024 Realisatie 2024 Verschillen 2024
Externe rentelasten over bestaande korte en lange financiering 491 976 1.004 -28
Externe rentebaten 269 205 223 -18
Saldo rentelasten en rentebaten 222 771 781 -10
Doorbelaste rente aan de facilitaire grondexploitaties (kostenverhaal) 14
Doorbelaste rente naar projectfinanciering 92 86 86
Aan taakvelden toe te rekenen externe rente 116 685 695 -10
Rente over eigen vermogen 83 62 62
Rente over voorzieningen
Totaal aan taakvelden toe te rekenen rente 199 747 757 -10
De aan taakvelden toegerekende rente (renteomslag) 204 717 783 -66
Renteresultaat op het taakveld Treasury 5 -30 26 -56
Procentuele afwijking aan taakvelden toegerekende rente 2,5% -4,0% 3,4%

Uitzettingen / beleggingen en overig liquiditeitenbeheer

Terug naar navigatie - Uitzettingen / beleggingen en overig liquiditeitenbeheer

De gemeente verstrekt in beginsel geen leningen aan derden. Aanvragen van derden, die geen leningen kunnen aantrekken van financiële instellingen, zonder gemeentegarantie, worden afzonderlijk aan het bestuur voorgelegd.

Uitzettingen (leningen u/g)
In de vergadering van 15 december 2016 heeft de gemeenteraad besloten om  de “Verordening starterslening gemeente Bladel 2017” vast te stellen. In 2024 zijn daadwerkelijk 9 startersleningen afgehandeld en is door de SVn, namens de gemeente Bladel, een bedrag van € 216.000,- uitgeleend. Voor een totaal beeld wordt verwezen naar bijlage 6.3.

Uitzettingen op lange termijn
De gemeente heeft deelnemingen door kapitaalinbreng bij de NV Bank voor Nederlandse Gemeenten en NV Brabant Water. Van de Bank Nederlandse Gemeenten wordt jaarlijks dividend ontvangen. Brabant Water keert momenteel geen dividend uit.  Conform regelgeving wordt de dividenduitkering verantwoord in het jaar waarin het besluit is genomen. De gemeente heeft geld vastgelegd in aandelen bij de volgende instanties (per 31 december 2024):

NV Bank voor Nederlandse Gemeenten 62.790 aandelen á € 2,50 nominaal € 157.000,- dividend € 136.000,-
Brabant Water NV 17.706 aandelen á € 0,10 nominaal € 2.000,- dividend € 0,-

Schatkistbankieren
Schatkistbankieren houdt in dat tegoeden van decentrale overheden worden aangehouden in de Nederlandse schatkist. Hierdoor hoeft het Rijk minder geld te lenen op de financiële markten en zal de staatsschuld dalen. Een beperkte hoeveelheid geld mag de gemeente op haar eigen bankrekeningen aanhouden. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting op de balans.